Ga direct naar inhoud

Organisaties bewust van de ecologische voetafdruk van Gen AI, maar de meeste zijn niet in staat om dit zelfstandig op te lossen

21 jan. 2025
  • Bijna de helft van de leidinggevenden is van mening dat hun gebruik van Gen AI heeft geleid tot een toename van de uitstoot van broeikasgassen, en 42% heeft hun klimaatdoelstellingen moeten herzien
  • Meer dan de helft zegt echter dat het stimuleren van efficiency belangrijker is dan het meten van impact.

Gen AI heeft een aanzienlijke en groeiende negatieve milieu-impact. Veel organisaties slagen er echter niet in om deze groeiende voetafdruk op de juiste manier te volgen, wat hun ESG-doelstellingen in gevaar brengt. Dit blijkt uit ‘Developing sustainable Gen AI’, een nieuw rapport van het Capgemini Research Institute over de duurzaamheid van Generative AI. Terwijl bedrijven het vermogen van Gen AI om bedrijfsgroei te stimuleren afwegen tegen de milieukosten van de technologie, schetst het rapport maatregelen om een verantwoorde en duurzame Generative AI-strategie te ontwerpen.

Generative AI heeft een aanzienlijke impact op het milieu gedurende gehele levenscyclus

De adoptie van Generative AI groeit snel: waar eind 2023 slechts 6% van de organisaties Generative AI in hun bedrijfsfuncties en locaties had geïntegreerd, steeg dit cijfer tot 24% in oktober 2024. Als geheel stimuleert AI niet alleen de groei van bedrijven, maar heeft het ook het potentieel om de energie-efficiëntie te verbeteren en duurzaamheidsinitiatieven te ondersteunen. Generative AI vereist echter de verwerking van enorme hoeveelheden gegevens en aanzienlijke rekenkracht, die grote hoeveelheden elektriciteit, water en andere hulpbronnen verbruikt.

Als gevolg hiervan is bijna de helft (48%) van de leidinggevenden van mening dat hun gebruik van Generative AI heeft geleid tot een toename van de uitstoot van broeikasgassen. Deze toename van de ecologische voetafdruk zal naar verwachting blijven groeien. Organisaties die momenteel hun Gen AI-voetafdruk meten, verwachten dat het aandeel van Generative AI-gestuurde emissies als percentage van de totale koolstofemissies van de organisatie de komende twee jaar gemiddeld zal stijgen van 2,6% naar 4,8%. Om dit tegen te gaan, wenden organisaties zich steeds meer tot hernieuwbare energiebronnen en optimaliseren ze hun AI-infrastructuur.

Een minderheid van de organisaties geeft prioriteit aan duurzaamheid Gen AI

Met snelle innovaties rond Generative AI heeft de duurzaamheidsrapportage van organisaties het tempo van de veranderingen niet bijgehouden. Slechts 12% van de leidinggevenden die Gen AI gebruiken, zegt dat hun organisatie de ecologische voetafdruk van hun gebruik meet, en in feite beweert slechts 38% zich bewust te zijn van die milieu-impact. Evenzo, terwijl bedrijven proberen de concurrentie bij te houden, zijn prestaties, schaalbaarheid en kosten belangrijke overwegingen voor de evaluatie van Generative AI-modellen, terwijl duurzaamheid slechts van marginaal belang is. Slechts een vijfde van de leidinggevenden rangschikt de ecologische voetafdruk van Gen AI als een top 5-factor bij het selecteren of bouwen van Gen AI-modellen, en meer dan de helft erkent dat het opnemen van duurzaamheid als een belangrijk criterium bij de selectie van leveranciers voor alle Generative AI-gerelateerde vereisten de ecologische voetafdruk zou verkleinen.

Sectorbrede ondersteuning nodig om ecologische voetafdruk van Gen AI te verminderen

Met een groeiend bewustzijn van de ecologische voetafdruk van Gen AI, heeft bijna een derde (31%) van de organisaties stappen ondernomen om duurzaamheidsmaatregelen op te nemen in de Gen AI-levenscyclus. Meer dan de helft maakt bijvoorbeeld al gebruik van kleinere modellen en voedt de Gen AI-infrastructuur met hernieuwbare energiebronnen, of is van plan dit in de komende 12 maanden te doen.

Echter, met meer dan driekwart van de organisaties die alleen vooraf getrainde modellen gebruiken en slechts 4% die hun eigen modellen vanaf nul bouwt, zijn leidinggevenden sterk afhankelijk van hun technologiepartners als het gaat om het aanpakken van de ecologische voetafdruk van Gen AI. Bijna driekwart vindt het zelfs een uitdaging om de voetafdruk van de technologie te meten vanwege de beperkte transparantie van providers, en de industrie mist een methodologie voor het verantwoord maken van de ecologische voetafdruk.

“Als we willen dat Gen AI een kracht is voor duurzame bedrijfswaarde, moet er een marktdiscussie komen over datasamenwerking, waarbij industriebrede normen worden opgesteld over hoe we rekening houden met de ecologische voetafdruk van AI, zodat leidinggevenden zijn uitgerust om beter geïnformeerde, verantwoorde zakelijke beslissingen te nemen en deze effecten te beperken”, aldus Cyril Garcia,  Capgemini’s Head of Global Sustainability Services en Corporate Responsibility en lid van de Group Executive Board van de Group.AI heeft het potentieel om bedrijfsdoelstellingen en duurzaamheidsinitiatieven te versnellen. We stellen hier praktische stappen voor die bedrijfsleiders moeten volgen om technologieën zoals Gen AI volledig te benutten en een positieve impact te hebben voor organisaties, de samenleving en de planeet. We kijken ernaar uit om dit onderwerp verder uit te diepen tijdens de AI Summit in februari 2025.

Een routekaart voor duurzaam en verantwoord gebruik van Gen AI

Het rapport stelt dat bedrijven vóór de lancering een grondige beoordeling moeten uitvoeren van zowel de financiële ROI als de ecologische voetafdruk van hun Generative AI-projecten. Ze moeten overwegen of ze energie-intensieve Generative AI-technologieën nodig hebben in gevallen waarin ze een andere technologie zouden kunnen gebruiken voor een vergelijkbaar resultaat. Het stelt ook voor dat duurzame toepassingen moeten worden geïmplementeerd gedurende de hele levenscyclus van AI, inclusief hardware, modelarchitectuur, energiebronnen voor datacenters en het implementeren van beleid voor duurzaam gebruik.

In sommige gevallen kan Generative AI zelfs worden gebruikt om duurzaamheidsdoelstellingen te versnellen, ondanks de ecologische voetafdruk. Het rapport belicht de belangrijkste use cases, waaronder ESG-rapportage en scenarioplanning, materiaaloptimalisatie voor belangrijke industrieën of duurzaam/circulair productontwerp. Een derde van de leidinggevenden gebruikt al Generative AI voor duurzaamheidsinitiatieven en twee derde zegt dat ze in de komende 3-5 jaar een vermindering van meer dan 10% van de uitstoot van broeikasgassen verwachten als gevolg van door Gen AI geleide duurzame bedrijfsinitiatieven. Deze veronderstelling moet echter met de nodige voorzichtigheid worden genomen, citeert het rapport, gezien het beperkte aantal organisaties dat de ecologische voetafdruk van hun Gen AI-gebruik meet. Continu onderzoek en monitoring zijn cruciaal om de milieu-impact van AI volledig te begrijpen en te beperken.

Multidisciplinaire bestuursmodellen en effectief beleid en sectorbrede samenwerking tussen belanghebbenden in het Gen AI-ecosysteem zullen ook belangrijk zijn voor organisaties die veilig, transparant, duurzaam en ethisch generatief AI-gebruik willen bereiken. Bijna tweederde (62%) van de leidinggevenden is van mening dat robuuste vangrails en governance de milieu-impact van Generative AI effectief kunnen beperken.

Het volledige rapport is beschikbaar via deze link: https://www.capgemini.com/insights/research-library/sustainable-gen-ai/

Methodologie van het rapport

Het rapport ondervroeg 2.000 leidinggevenden van organisaties met een jaaromzet van meer dan $ 1 miljard, in 15 landen in Noord-Amerika, Europa en Azië-Pacific (Australië, Brazilië, Canada, Frankrijk, Duitsland, India, Italië, Japan, Nederland, Noorwegen, Singapore, Spanje, Zweden, het VK en de VS) en in 12 sectoren, en die redelijk/goed/zeer goed geïnformeerd waren over de strategieën en initiatieven van hun organisaties rond Gen AI,  evenals initiatieven op het gebied van milieu en sociale duurzaamheid. Respondenten werden geselecteerd uit organisaties die al met Gen AI werken, hetzij in de pilotfase, hetzij in een enkele/de meeste functies/locaties. De ondervraagde leidinggevenden bevonden zich op directeursniveau en hoger, met een derde van technologiefuncties, een derde van bedrijfsinnovatie/strategie en duurzaamheidsfuncties, en het resterende derde van zakelijke functies zoals financiën, juridische zaken, HR, marketing en communicatie, verkoop, R&D, inkoop, productie, operations en logistiek. De wereldwijde enquête vond plaats in augustus 2024. Het rapport is ook gebaseerd op interviews met 15 leidinggevenden en academici bij toonaangevende wereldwijde organisaties.