Publieke sector: 80% van de organisaties sector gestart met initiatieven om data te delen

Volgens een nieuw rapport van het Capgemini Research Institute, ‘Connecting the Dots: Data sharing in the public sector’, is wereldwijd een grote meerderheid (80%) van de ondervraagde organisaties uit de publieke sector begonnen met het implementeren van data ecosystemen[1]. Dit laat de noodzaak zien van een gezamenlijke, data-gestuurde aanpak voor de complexe uitdagingen waarmee zij worden geconfronteerd. De meeste initiatieven bevinden zich echter in een vroeg stadium van implementatie. Slechts in een klein aantal gevallen worden data-ecosystemen op grotere schaal ingevoerd. Naast de technologische uitdagingen zijn vooral de menselijke uitdagingen van belang – met name cultuur en vertrouwen.

Uit het onderzoek van Capgemini blijkt dat degenen die data-ecosystemen hebben geïmplementeerd, of in de implementatiefase zitten, al de vruchten plukken van het effectief delen van data, waaronder een betere klantervaring van burgers en betere, data-gestuurde, beleidsvorming.

Operationele en maatschappelijke uitdagingen van data-uitwisseling

Uit het rapport blijkt dat gezamenlijke data-ecosystemen overheidsorganisaties helpen op belangrijke functionele gebieden zoals administratie, veiligheid en defensie, belastingen, douane en welzijn. Zo zegt bijvoorbeeld 81% van de lokale, nationale en centrale overheden die data-ecosystemen hebben ingevoerd of nog invoeren dat zij de betrokkenheid van burgers hebben verbeterd en duurzaamheidsinitiatieven op de rails hebben gezet. 93% van de respondenten wijst op een toename van de openbaarheid van bestuur. Bovendien kunnen burgers profiteren van betere overheidsdiensten, zoals een meer gerichte verstrekking van sociale programma’s voor de meest kwetsbare burgers en een verbeterde openbare veiligheid. Hierbij maken politiediensten melding van een betere juridische uitvoering en snellere reactietijden. 74% van de organisaties in de publieke sector die data-ecosystemen hebben ingezet of nog steeds inzetten, zien ook een verhoogde weerbaarheid tegen cyberdreigingen.

“Of het nu gaat om de pandemie, maatschappelijke problemen zoals jeugdwerkloosheid of de klimaat- en biodiversiteitscrisis: de uitdagingen waar we nu voor staan, vragen om een gezamenlijke reactie van onze overheid. Daarom moeten ze data systematisch delen“, aldus Marc Reinhardt, Global Industry Leader voor de publieke sector bij Capgemini. “Het creëren van een cultuur waarin de besluitvorming wordt gestuurd door real-time gegevens vergt een lange adem. Alle spelers in het data-ecosysteem moeten vertrouwen hebben. Maar de meetbare voordelen voor de ervaring van burgers en de efficiëntie van de overheid tonen aan dat het delen van data de resultaten verbetert.“

Adoptie: trends en barrières

Uit het rapport blijkt dat belemmeringen in verband met vertrouwen, cultuur en technologie een bredere toepassing in de weg staan. Zo wordt 56% van de respondenten geconfronteerd met een of meer uitdagingen, zoals weerstand van burgers tegen het delen van data en gebrek aan vertrouwen in de kwaliteit van de betrokken data.

Het onderzoek benadrukt ook de belangrijke rol van talent. Organisaties in de publieke sector moeten kunnen beschikken over de juiste vaardigheden en de aanwezigheid van een data-gedreven cultuur binnen hun organisaties. Daarnaast is holistisch scholingsprogramma belangrijk om medewerkers uit te rusten met de nodige vaardigheden op het gebied van datamanagement en kunstmatige intelligentie, evenals kennis van dataprivacy. Slechts 55% van de organisaties heeft aangegeven werknemers te hebben getraind in het ethisch gebruik van burgerdata.

Vertrouwen opbouwen met technologie gericht op bewaken van privacy

Het inbouwen van beveiliging en privacy by design in data-ecosystemen is cruciaal om publieke organisaties in staat te stellen de voordelen van het delen van data in evenwicht te brengen met de noodzaak om dataprivacy te waarborgen. Dit vereist ook de ontwikkeling van sterke governance-structuren, data mesh-architecturen[2] en het gebruik van privacybevorderende technologieën (PET’s) zoals differential privacy[3], gefedereerd leren[4] en homomorfe encryptie[5].

Lees het volledige rapport hier.

Methodologie

Het Capgemini Research Institute ondervroeg in juni 2022 1.000 hoge functionarissen van overheidsorganisaties uit 12 landen in Noord-Amerika, Europa en Azië, die werken aan data-ecosystemen of dat van plan zijn. De onderzoekers voerden ook diepte-interviews uit met meer dan 20 senior leidinggevenden uit de publieke sector en met academici. Het onderzoek bestreek belangrijke functionele gebieden, waaronder welzijn, belastingen en douane, veiligheid en defensie, en lokale, staats- en centrale overheden.

[1] In het kader van dit onderzoek wordt een data-ecosysteem voor de publieke sector gedefinieerd als: “Een systeem van data-samenwerking waarbij een openbare entiteit samen met andere particuliere en/of publieke organisaties en/of burgers. Deze initiatieven moeten ten goede komen aan de openbare organisaties die deelnemen aan het ecosysteem en/of andere beoogde begunstigden, zoals burgers, en hen helpen hun algemene strategische doelen en missie te bereiken.

[2] Data mesh architectuur zorgt ervoor dat het beleid voor databeheer centraal wordt gedefinieerd en beheerd. In de context van data-ecosystemen zorgt dit ervoor dat beveiliging en compliance in het ecosysteem worden beheerd volgens een gemeenschappelijke reeks normen en beleidslijnen.

[3] Differential privacy is een techniek die statistische ruis (random data) introduceert bij het uitvoeren van een data-analyse op een dataset om identificeerbare kenmerken van individuen binnen die dataset te maskeren.

[4] Gefedereerd leren is een gedecentraliseerde aanpak voor het ontwikkelen van modellen voor machinaal leren waarmee AI-algoritmen kunnen worden getraind met behulp van data die lokaal zijn opgeslagen in meerdere, gedistribueerde bronnen. Hierdoor hoeven data  niet te worden samengevoegd op een centrale locatie, wat de privacy van gevoelige data helpt beschermen.

[5] Homomorfische encryptie is een techniek waarmee wiskundige berekeningen op versleutelde gegevens kunnen worden uitgevoerd zonder deze eerst te ontsleutelen. De resultaten van de berekeningen blijven versleuteld en kunnen alleen worden gelezen met de juiste decryptiesleutel. Homomorfe versleuteling kan organisaties in staat stellen gevoelige gegevens te delen voor verwerking en analyse, zonder de oorspronkelijke gegevens te onthullen.