Nieuwe EU-studie: lidstaten boeken opnieuw voortgang met open data

Het 2020 rapport laat drie trends zien:

Piekvraag: de COVID-19 pandemie benadrukt de echte behoefte aan data

Europa is goed op weg om de doelstellingen met betrekking tot open data te bereiken en deze beschikbaar te stellen zodat burgers ze kunnen hergebruiken. Dit jaar laten de Europese landen een grote toename van hun volwassenheid zien. De gemiddelde score voor de volwassenheid van open data in de EU27-landen is 76%, een stijging van 10 procentpunten ten opzichte van 2019. De scores zijn in alle opzichten gestegen ten opzichte van vorig jaar. Een concentratie van landen in het hogere segment van het resultatenspectrum is ook duidelijk.

2020 heeft ook een hernieuwde nadruk gelegd op het belang van het systematisch verzamelen en beschikbaar stellen van gegevens aan het publiek als gevolg van de COVID-19-pandemie. De noodzaak om te reageren op de noodsituatie heeft ertoe geleid dat veel landen zijn begonnen met het publiceren van gerelateerde data en met het ontwikkelen van initiatieven en dashboards om de data begrijpelijker en inzichtelijker te maken.

Van kwantiteit naar kwaliteit: zorgen voor interoperabiliteit

Naarmate de open dataproposities van de Europese landen volwassener worden, is hun focus verschoven van de kwantiteit van de data die beschikbaar worden gesteld naar het waarborgen van de kwaliteit ervan. Bovendien wordt kwaliteit niet op zichzelf beschouwd, maar als een middel om interoperabiliteit mogelijk te maken: de mogelijkheid om binnen de landen en over de grenzen heen samen te werken door de uitwisseling van gegevens tussen computersystemen te vergemakkelijken. De intensievere focus stelt hergebruikers in staat om de waarde van de gegevens te extraheren en nieuwe producten en diensten te creëren en de voordelen ervan te realiseren.

Van publiceren tot hergebruik: het benutten van de gecreëerde impact

Het genereren van een positief effect op de samenleving en de economie door het publiceren van open gegevens is altijd het uiteindelijke doel geweest van de brede meerjareninspanning in heel Europa. Het meten van het effect is een complexe taak en er is nog steeds geen gedeeld inzicht in hoe dit het beste kan worden gedaan. Veel Europese landen voeren met succes activiteiten uit om te begrijpen en vast te leggen in welke mate open gegevens worden hergebruikt en hoe waarde wordt gecreëerd, door zich in te zetten voor community’s van data-hergebruikers. De Europese Commissie is van plan daarop voort te bouwen door in de komende jaren een gemeenschappelijk effectkader te ontwikkelen.

Onderstaand diagram laat zien hoe de beoordeling de rijpheid van de open gegevens van de landen heeft gescoord, waarbij vier indicatieve categorieën van de best presterende landen zijn geïdentificeerd: “Trendsetters” tot de “Beginners”.

“De duidelijke piek in de prestaties op het gebied van open data volwassenheid benadrukt de inspanningen van Europese landen voor een meer burgergerichte aanpak in de praktijk van open data”, aldus Laura van Knippenberg, consultant bij Capgemini Invent en hoofdonderzoeker en auteur van het rapport. “Door in contact te treden met community’s van hergebruikers van open data zal Europa een beter begrip ontwikkelen van de aanzienlijke impact die kan worden bereikt.”

“Na vele jaren gewijd te zijn aan de ontwikkeling van open data in Europa, zien we met grote tevredenheid dat de lidstaten dergelijke niveaus bereiken, ook met tijdige reacties op de COVID-19 noodtoestand”, aldus Gianfranco Cecconi, directeur bij Capgemini Invent en projectleider. “Maar er is nog genoeg te doen. Het succes van de best presterende landen motiveert iedereen gewoon om meer en beter te doen.”

Noot

Het rapport kijkt naar alle lidstaten van de EU-27 en de EVA-landen: IJsland, Liechtenstein, Noorwegen, Zwitserland. Het proces heeft dit jaar voor het eerst de deelname geopend van de landen van het “Oostelijk Partnerschap” (Azerbeidzjan, Georgië, Moldavië en Oekraïne), alsook van het Verenigd Koninkrijk (VK) na de geplande terugtrekking van het land uit de EU.

*Het Europese dataportal

Open data hebben betrekking op de informatie die door overheidsinstanties wordt verzameld, geproduceerd of betaald en die vrijelijk door iedereen kan worden gebruikt, gewijzigd en gedeeld. De voordelen van open data zijn onder meer een toename van de transparantie en de verantwoordingsplicht van de overheid en tastbare sociale en economische voordelen voor burgers, bedrijven en het maatschappelijk middenveld. In de Capgemini-studie “The Economic Impact of Open Data – Opportunities for Value Creation in Europe”, die in 2020 werd gepubliceerd, wordt de marktomvang van open gegevens in 2025 op 199 tot 334 miljard euro geraamd, waarbij direct en indirect bijna 2 miljoen Europese burgers in dienst zijn. Het portaal verzamelt informatie over de gegevens die uit verschillende Europese landen beschikbaar worden gesteld. Momenteel bestrijkt het 35 landen, 81 catalogi, links naar meer dan 1 miljoen datasets in heel Europa en biedt het een verscheidenheid aan leermiddelen en open data use cases. Voor meer informatie en om de rapporten te bekijken, ga naar de website:

• europeandataportal.eu/en/dashboard
• https://www.europeandataportal.eu/sites/default/files/edp_landscaping_insight_report_n6_2020.pdf

[1] De ontwikkeling van het European Data Portal wordt geleid door by Capgemini Invent in samenwerking met Intrasoft International, Fraunhofer Fokus, con terra, Sogeti, de University of Southampton, Time.lex, 52 North en the Lisbon Council, in opdracht van de Europese Commissie.