Carrièreversnelling verwacht voor starters dankzij generatieve AI

• Wereldwijd verwachten werknemers dat AI-technologie in de komende twaalf maanden bijna een derde van de taken van startersfuncties zal vergemakkelijken
• Zes op de tien respondenten in middenkaderfuncties en 71 procent van de werknemers wereldwijd verwachten ook dat het werk van starters zal verschuiven naar het beoordelen van door AI gegenereerde resultaten
• Medior managers zullen zich meer specialiseren – meer dan de helft van de ondervraagden op senior- en mediorniveau wereldwijd denkt dat dit het geval is

Generative AI (Gen AI) kan een positieve impact hebben op banen voor starters. Dit blijkt uit Gen AI at work: Shaping the future of organizations, een nieuwe studie van het Capgemini Research Institute. Op de langere termijn kan Gen AI ook nieuwe rollen creëren, organisatiestructuren veranderen en leiderschapsrollen specialiseren. Gen AI kan ook de teams vooruithelpen die expliciet werken aan het verbeteren van de samenwerking tussen mens en AI. Over het algemeen is de adoptie van de technologie echter nog laag. Uit het onderzoek blijkt dat de meeste werknemers niet de opleiding en training krijgen die ze nodig hebben om AI-vaardigheden te ontwikkelen.

Hoewel de impact van Gen AI op carrières onderwerp van debat is, blijkt uit dit nieuwe onderzoek dat de meerderheid van de beslissers gelooft dat functies op instapniveau autonomer kunnen worden en binnen de komende drie jaar kunnen evolueren naar eerstelijns managementfuncties. Met dit in gedachten zou het aandeel managers in teams over alle functies de komende drie jaar kunnen groeien van 44% naar 53%; slechts 18% van de leiders en managers gelooft dat Gen AI het middenkader zal verminderen.

Werknemers denken dat generatieve AI-tools in de komende 12 maanden kunnen leiden tot een gemiddelde tijdsbesparing van 18% voor starters, wat betekent dat er aanzienlijke productiviteitsverbeteringen in het verschiet liggen voor young professionals. Er moet echter ook rekening worden gehouden met de kosten van de Gen AI-tool, aldus het rapport. Bovendien verwacht 81% van de beslissers en managers dat er op instapniveau nieuwe rollen zullen ontstaan, zoals datacuratoren, specialisten op het gebied van AI en ethiek en algoritmetrainers.

“Generatieve AI-tools worden steeds bedrevener in het assisteren bij complexe managementtaken, wat een uitdaging kan vormen voor de status quo van organisatiestructuur en manieren van werken”, zegt Roshan Gya, CEO van Capgemini Invent en lid van het Group Executive Committee. “Generatieve AI heeft het potentieel om te verschuiven van een co-pilot naar een meedenker, die in staat is om strategisch samen te werken, nieuwe perspectieven toe te voegen en aannames uit te dagen. Deze verschuiving kan aanzienlijke waarde ontsluiten wanneer deze is afgestemd op specifieke business use cases, maar is afhankelijk van verschillende factoren. Bijvoorbeeld organisaties die prioriteit geven aan het opbouwen van vaardigheden van werknemers en proactieve stappen zetten rond talentacquisitie en -ontwikkeling.”

Potentieel om management opnieuw te definiëren nog niet benut

Uit het rapport blijkt dat Gen AI de kijk op toekomstige leiderschaps- en managementrollen verandert in de richting van meer strategisch en gericht op besluitvorming en het stimuleren van innovatie. Veel managers denken zelfs dat Gen AI-tools voor hen kunnen fungeren als meedenkers. 65% van de ondervraagde beslissers en managers ziet een groot potentieel in Gen AI voor complexe strategische taken. Meer dan de helft van de beslissers gelooft dat managers een cruciale rol zullen spelen als katalysator van Gen AI-gedreven verandering. De technologie zou leiders en managers ook tot zeven uur per week kunnen besparen, waarbij bijna 8 op de 10 leiders denkt dat Gen AI hun productiviteit in de komende 12 maanden positief zal beïnvloeden.

Gen AI heeft bovendien het potentieel om de strategische reikwijdte van leidinggevende functies te vergroten. Op dit moment besteden managers meer dan een derde van hun tijd aan administratieve taken. Het vermogen van AI om veel van dit werk te automatiseren, biedt managers echter mogelijkheden om zich meer te richten op strategische planning en probleemoplossende taken. In de komende drie jaar verwacht meer dan driekwart (78%) van de leiders en managers dat Gen AI hun probleemoplossende en besluitvormende taken zal uitbreiden, en meer dan de helft gelooft dat functies op managementniveau zullen evolueren in de richting van specialisatie. 57% van de leiders bij organisaties die al ver gevorderd zijn met de implementatie van Gen AI, ziet hun rollen al strategischer worden.

Hoewel de toepassing van Gen AI in management veel potentieel heeft, is er een aanzienlijke kloof tussen potentieel en daadwerkelijk gebruik.  97% van de leiders en managers zegt dat ze hebben geëxperimenteerd met Gen AI-tools, maar slechts 15% gebruikt Gen AI-tools minstens één keer per dag in hun werk.

Organisatiestructuren moeten veranderen voor betere samenwerking tussen mens en AI

In bijna de helft (46%) van de teams wordt AI alleen gebruikt als hulpmiddel om bestaande capaciteiten en workflows te verbeteren. De samenwerking tussen mens en machine neemt echter toe. Eén op de drie teams gebruikt AI momenteel als ‘teamlid’, bijvoorbeeld om menselijke prestaties te verbeteren of door AI-agenten te gebruiken om vooraf gedefinieerde taken zonder menselijke tussenkomst uit te voeren. Volgens het onderzoek wordt AI momenteel slechts in 1% van de teams gebruikt als supervisor, d.w.z. dat het werk voor mensen wordt geleid, toegewezen of geprioriteerd. Toch verwacht 13% van de onderzochte teams in de komende 12 maanden AI in deze rol te gaan gebruiken. Tegelijkertijd wordt een menselijk oordeel in een door AI geleide omgeving steeds belangrijker, zo erkent ook een meerderheid van de leiders, managers en werknemers die voor het onderzoek zijn ondervraagd.

Opleiding en managementbegeleiding zijn nodig om de toekomst van Gen AI op het werk veilig te stellen

Ondanks het potentieel van Gen AI om de productiviteit in verschillende functies te verhogen, blijft de adoptie door werknemers in de kinderschoenen staan. Hoewel bijna twee derde (64%) van de werknemers Gen AI-tools al gebruikt voor hun werk, gebruikt slechts 20% van de werknemers Gen AI-tools dagelijks.

Werknemers ontberen ook belangrijke vaardigheden:

• slechts 16% denkt dat ze de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben om Gen AI-vaardigheden te ontwikkelen:
• 13% van de werknemers zegt dat ze goed op de hoogte zijn van conversationele AI;
• een derde zegt dat ze systeemrisico’s van Gen AI kunnen managen;
• minder dan de helft zegt over prompt-engineering-vaardigheden te beschikken.

Het rapport suggereert dat medewerkers moeten worden uitgerust met de juiste AI-vaardigheden, regels en verantwoordelijkheden moeten definiëren voor samenhangende menselijke en Gen AI-samenwerking, ervoor moeten zorgen dat ze verantwoording afleggen wanneer Gen AI-systemen fouten maken en workflows en processen moeten aanpassen aan het nieuwe tijdperk van Gen AI.

Rapport methodologie

Het Capgemini Research Institute heeft in mei 2024 een wereldwijd kwantitatief onderzoek onder leidinggevenden uitgevoerd in 15 verschillende landen en 11 sectoren, waarbij 1500 respondenten van 500 organisaties met een jaaromzet van meer dan 1 miljard dollar zijn ondervraagd. Elke unieke organisatie wordt vertegenwoordigd door drie leidinggevenden, één op leiderschaps-, middenkader- en eerstelijnsmanagementniveau (de drie respondenten kunnen afkomstig zijn uit verschillende functies of locaties). Het rapport is ook gebaseerd op een enquête onder starters om hun perspectief op de toepassing van Gen AI door hun managers en leiders te achterhalen. Het onderzoek richtte zich op 1.000 starters van dezelfde 500 organisaties als in het onderzoek onder leidinggevenden. In totaal wordt elke organisatie, ongeacht locatie of functie, dus vertegenwoordigd door vijf respondenten – drie op uitvoerend niveau (leiders en managers) en twee op instapniveau. Naast deze enquêtes onder leidinggevenden en starters is het rapport ook gebaseerd op 15 diepte-interviews met onafhankelijke deskundigen uit verschillende bedrijfstakken over de hele wereld om de bevindingen te valideren en te onderbouwen. De bevindingen van het onderzoek weerspiegelen de mening van de respondenten en zijn bedoeld als richtinggevend advies.