Publieke sector Trends in 2025

Een perspectief op de Nederlandse publieke sector

Naarmate Nederland zich verder ontwikkelt in het digitale tijdperk, loopt Capgemini voorop met verschillende grote transformaties. Met een focus op waardecreatie maken we gebruik van de technologische trends van Soevereine Cloud en AI. Dit stelt ons in staat om samen te werken met klanten in verschillende sectoren om innovatie te stimuleren en hun uitdagingen effectief aan te pakken. Een goed voorbeeld van hoe geavanceerde technologieën kunnen worden geïntegreerd, zijn Smart Cities. Deze helpen bij het verder ontwikkelen van infrastructuren, het verbeteren van openbare diensten en het ondersteunen van duurzaam leven. Dit artikel richt zich op (Soevereine) Cloud en AI, en sluit af met een voorbeeld van de implementatie ervan in Smart Cities.

(Soevereine) Cloud

In Nederland worden soevereiniteit, soevereine cloud en AI steeds belangrijker binnen de publieke sector. Klanten erkennen steeds meer het belang en de noodzaak van deze technologieën, niet alleen in Nederland maar in heel Europa. Er is echter een merkbare achterstand in bewustwording en adoptie in Nederland. Deze kloof vormt zowel een uitdaging als een kans voor Capgemini om het voortouw te nemen in het opleiden en transformeren van de publieke sector met deze geavanceerde technologieën. De recente Kamerbrief van Szabó (staatssecretaris voor Koninkrijksrelaties en Digitalisering van Nederland) aan de Nederlandse Tweede Kamer benadrukt de inzet van de overheid om cloudmigraties zorgvuldig te beheren, waarbij de nadruk ligt op grondige risicoanalyses en strategische planning om digitale soevereiniteit en veiligheid te waarborgen. De brief onderstreept ook het belang van controle over data en het waarborgen dat cloudmigraties de nationale veiligheid of publieke waarden niet in gevaar brengen. Het rapport van de Algemene Rekenkamer, ‘Het Rijk in de cloud’, benadrukt verder de noodzaak van een verantwoordelijke aanpak van cloudgebruik, waarbij het belang van soevereiniteit, continuïteit en gegevensbescherming in overheidscloudcontracten wordt benadrukt.

De implementatie van soevereine cloud bij verschillende klanten toont Capgemini’s inzet voor op maat gemaakte oplossingen, zoals beschreven in het rapport ‘Journey to Sovereignty’. Deze aanpak erkent dat er geen standaardoplossing is en dat de behoeften van klanten zorgvuldig moeten worden overwogen. Cloudsoevereiniteit wordt steeds belangrijker voor zowel organisaties als overheden, gedreven door zorgen over blootstelling aan extraterritoriale wetten en de noodzaak van lokale gegevensopslag. Meer dan 80% van de organisaties erkent dat cloudsoevereiniteit aan belang blijft winnen, waarbij velen strategieën ontwikkelen gericht op gegevenslokalisatie om naleving en controle te waarborgen.

Capgemini implementeert het concept van een “vertrouwde cloud” bij het selecteren van providers en technologieën voor langetermijntransformaties, relevant niet alleen voor de publieke sector maar ook voor kritieke industrieën en gereguleerde markten. Organisaties moeten zich bewust zijn van nalevingsvereisten, waaronder lokale, Europese (GDPR) en sectorspecifieke regelgeving, en zorgen voor voortdurende monitoring om naleving te handhaven. Nederlandse organisaties adopteren steeds vaker hybride en multi-cloudstrategieën om flexibiliteit en veiligheid in balans te brengen, waarbij Capgemini de nodige begeleiding en ondersteuning biedt. Binnen deze strategieën speelt Aritificial Intelligence (AI) een belangrijke rol. De ontwikkelingen in AI, zoals AI@Scale, Generative AI (GenAI), en AI Agents, veranderen daarin het technologische landschap.

Ontwikkelingen in Artificial Intelligence

Binnen de wereld van Artificial Intelligence zijn er drie belangrijke ontwikkelingen die het landschap vormgeven: AI@Scale, Generative AI (GenAI), AI Agents.

AI@Scale, een aanbod van Capgemini, houdt in dat er op een verantwoorde manier een AI-fabriek wordt opgezet. Dit omvat het opzetten van een toolbox of ‘Cockpit’ om mogelijke governance te benadrukken en de AI-wet te implementeren. Deze aanpak zorgt ervoor dat AI ethisch en effectief wordt ontwikkeld en ingezet, waarbij zowel technologische als regelgevende uitdagingen worden aangepakt.

Generative AI, ondersteund door Capgemini, is voorbereid om huidige cloudgerelateerde uitdagingen te overwinnen, waaronder geopolitieke factoren en de behoefte aan meer Europese alternatieven. Ondanks deze obstakels tonen voorbeelden zoals Copilot het enorme potentieel van GenAI. Door de capaciteiten volledig te benutten, met name via chatbots en bedrijfszoekopdrachten, kunnen we het gebruik ervan optimaliseren. Capgemini’s Confidence in AI is essentieel om dit doel te bereiken.

Ondertussen wekken AI Agents, hoewel nog niet breed toegepast in de Nederlandse publieke sector, aanzienlijke interesse. Deze agents kunnen in de eerste plaats administratieve processen sterk verbeteren en bieden daarnaast de mogelijkheid om klantinteracties te revolutioneren. Het is essentieel om te onderzoeken hoe AI@Scale en de AI-fabriek binnen de publieke sector kunnen worden opgeschaald, naast de adoptie van cloudtechnologie, voor toekomstige vooruitgang.

Smart cities

Smart cities zijn een voorbeeld van de integratie van soevereine cloud- en AI-technologieën, en laten zien hoe deze technologieën het stadsleven en de infrastructuur kunnen verbeteren. Door realtime gegevensverwerking en -analyse mogelijk te maken, kunnen verbeteringen worden aangebracht in bijvoorbeeld verkeersbeheer, energiebeheer en openbare veiligheid door middel van voorspellende inzichten en automatisering. Capgemini zet zich in voor de ontwikkeling naar het concept van een superslimme samenleving (Society 5.0). Dit betekent dat we onze grootste steden helpen om data en technologie effectiever te benutten, waaronder de toepassing van AI in stedelijke ontwikkeling, het ondersteunen van samenwerkingen zoals het Dutch Metropolitical Innovations (DMI) Ecosysteem en andere innovatieve projecten. Bovendien hebben Rotterdam, Umeå en Glasgow als onderdeel van het RUGGEDISED-project Urban Dataplatforms gecreëerd om hun unieke stedelijke uitdagingen aan te pakken. Het Digitale Stadsplatform van Rotterdam onthult en visualiseert realtime en historische energieverbruik voor individuele gebouwen en hele gebieden. Over het algemeen wisselen we wereldwijd successen uit, waardoor Nederland zowel een trendsetter als een snelle volger wordt op het gebied van slimme steden.

De weg vooruit

Capgemini staat in het hart van verschillende belangrijke trends die de toekomst van de Nederlandse publieke sector vormgeven. Door de toepassing van soevereine cloud en AI stimuleert Capgemini innovatie en efficiëntie. Slimme steden hebben bewezen een succesvol voorbeeld te zijn van hoe deze technologieën in Nederland kunnen worden benut. Naarmate deze trends zich blijven ontwikkelen, zal onze rol cruciaal zijn om ervoor te zorgen dat Nederland voorop blijft lopen in digitale transformatie.