Jouw stad als distributiecentrum

Als consumenten zijn we bekend met alle trucs die door retailers worden gebruikt om vraag te verhogen. Wat we soms vergeten, is dat hier een uitgebreide planning achter schuilgaat om evenwicht tussen vraag en aanbod te realiseren. Ook steden moeten op zowel korte als lange termijn verkeersvraag en -aanbod in een stad in evenwicht brengen. Dit speelt nu ook een rol bij het faciliteren van de hoge dichtheden bezoekers en goederenstromen die een stad binnenkomen en verlaten in een korte tijd. Zeker in een 1.5 meter samenleving zoals nu, blijkt het toch lastig te zijn vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Kunnen steden leren van het model om vraag en aanbod te balanceren en te voorspellen zoals dat in een distributiecentrum wordt gebruikt? En hoe kunnen steden het best data benutten om best practices vanuit het supply chain domein te implementeren?

In deze blog vergelijken we de mobiliteitsdynamiek van een stad met de typische vraagstukken die een rol spelen in distributiecentra met als doel gelijkenissen te vinden waaruit we meer inzichten kunnen halen.

Jouw stad als een distributiecentrum; een vergelijking

Net als in een distributiecentrum, heeft een stad een bepaalde capaciteit. De capaciteit van een distributiecentrum wordt bepaald door het aantal palletplaatsen, het aantal werknemers op de vloer en de productiviteit van machines. Als we kijken naar de capaciteit van een stad wordt dit beinvloed door de infrastructuur, de transportmogelijkheden en het aantal BOA’s.  DC’s streven naar een optimale benutting van de beschikbare capaciteit. Het doel van capaciteitsbenutting in een stad is niet een zo hoog mogelijk bezoekersaantal. Aspecten zoals leefbaarheid, verkeersdichtheid en milieuaspecten spelen ook een belangrijke rol. De crux ligt in een balans vinden tussen de vraag van bezoekers en de mate waarin een stad dit kan faciliteren.

In een distributiecentrum kan de capaciteit worden aangepast binnen een bepaalde bandbreedte; het verhogen van het aantal FTE op de vloer leidt er bijvoorbeeld toe dat de productiviteit omhoog gaat. Maar ook het sturen van de vraag van klanten door bijvoorbeeld promoties of slimme persoonlijke aanbiedingen kan een manier zijn om de beschikbare capaciteit optimaal te benutten. Een stad kan zijn capaciteit – tot een zekere limiet – ook op bepaalde manieren verhogen, door aanpassingen of investeringen in de transportinfrastructuur en diensten.  Recent hebben we gezien dat maatregelen rondom social distancing leiden tot een ander gebruik van de openbare ruimte. De capaciteit van een voetgangersgebied bijvoorbeeld loopt terug. Steden grijpen hierop in door eenrichtingswegen voor voetgangers in te stellen of het voetgangersgebied uit te breiden.

In een distributiecentrum wordt de vraag gedefinieerd door het totale aantal orders van klanten. In een stad wordt de ‘vraag naar de stad’ gedefinieerd door het aantal gebruikers van de capaciteit van een stad. Gebruikers van een stad kunnen bezoekers zijn, maar ook het vrachtverkeer voor bevoorrading in de binnenstad of bouwverkeer doet een groot beroep op de beschikbare capaciteit. Als Supply Chain Planning practice binnen Capgemini Invent helpen we om planningsprocessen te verbeteren. Naarmate een bedrijf groter wordt neemt het aantal klanten en het aantal producten toe. Het planningsproces dient hierop te worden aangepast, zo helpen we bedrijven om op een meer geaggrereerd niveau te plannen. De stad kan de vraag ook op een geaggregreerd niveau voorspellen. Hoe hoger de vraag in een bepaald gebied, hoe meer druk er wordt gelegd op de beschikbare infrastructuur. Het kan soms nodig zijn om in te zoomen op een uitzondering, zoals een specifiek evenement. In andere gevallen is het beter om het geheel van (verwachte) verplaatsingen te beoordelen in een bepaald gebied voor een bepaalde periode. In een distributiecentrum kan vraag worden gestuurd op basis van het voorraadniveau; snel van een hoge voorraad afkomen kan door de vraag te verhogen met bijvoorbeeld promoties op producten. In een stad zien we soortgelijke methodes. Om hoge pieken in bezoekersaantallen tegen te gaan proberen steden de vraag te verspreiden over de dag. In plaats van promoties op producten kunnen steden door prijsdynamiek (zoals bijvoorbeeld parkeertoeslagen) vraag verspreiden. Op het gebied van goederenvervoer worden (groene) venstertijden geintroduceerd. Lokale overheden zijn op zoek naar meer handvatten waarmee logistiek gestuurd kan worden, een recent door Capgemini Invent uitgevoerd onderzoek in opdracht van de gemeente Utrecht over regulering van bouwlogistiek is hiervan een mooi voorbeeld.Omdat supply chains steeds meer klantgericht worden is het belangrijk om continu trends in klantvraag te monitoren. Voorspellende technologien (zoals predictive en prescriptive analytics) worden toegepast om langetermijn trends in kaart te brengen en om de supply chain meer adaptief te maken om te anticiperen op de mogelijke veranderingen. Hierdoor weten retailers eerder wanneer er bijvoorbeeld een verhoogde vraag zal zijn en daardoor ook waar ze in moeten investeren (bijv. extra ruimte, machines, FTE). Voor een stad is lange termijn planning ook cruciaal. Om alle bezoekers en bewoners van een stad te faciliteren is de juiste hoeveelheid transportdiensten en infrastructuur nodig en een spectrum aan interventies om met pieken om te gaan.

Naast het voorspellen van lange termijn patronen is ook zaak om adequaat te kunnen reageren op tijdelijke veranderingen in vraag en aanbod. ‘Black Friday’ zorgt bij een retailer voor een verdubbeling van de gemiddelde vraag, in een stad vindt iets vergelijkbaars plaats in het geval van een voetbalwedstrijd of festival. Voor distributiecentra betekent dit dat er bijvoorbeeld meer personeel ingeschakeld moet worden, meer capaciteit op de servers of meer vervoerders moeten worden ingehuurd. Bij een stad wordt de frequentie van transport services verhoogd of wordt er meer politie, verkeersregelaars en bewaking ingeschakeld. Het kan ook helpen om gebruik te maken van een rapid response team om adequaat te reageren op een piek in vraag.

Command centres: operationele regie passend binnen een breder afwegingskader

Uiteindelijk hebben zowel stad als distributiecentrum behoefte aan inzicht en regie. In de stad is er regie nodig om doelstellingen op het gebied van kwaliteit van leven, economische ruimte, een lage ecologische footprint en veerkracht in geval van rampen of andere problemen tegen elkaar af te wegen. Command centers (of mobilititeitscentrales) bieden steden de mogelijkheid om operationele regie over deze tegengestelde doelstellingen te voeren, op basis van situatie bewustzijn en informatie dominantie. Deze operationele regie moet passen binnen een breder afwegingskader waarin sociale, politieke en economische belangen worden afgewogen. Essentieel is dat het belang van de burger voorop staat en dat een veilig gebruik van data op zowel ethisch vlak als wetsconform gewaarborgd blijft. Een mooi voorbeeld is Barcelona, daar heeft het gemeentebestuur afgedwongen dat publieke data, verzameld met behulp van publieke middelen, teruggaat naar de burger. Alleen met de expliciete toestemming van de burger mag de stad de data gebruiken voor smart city toepassingen.

Command centers brengen ook een governancestructuur om verschillende gemeentelijke domeinen op het gebied van mobiliteit, zoals economie, duurzaamheid en parkeren, bij elkaar in één entiteit. Als Capgemini Invent hebben we hier ervaring mee, recent hebben we de stad Düsseldorf geholpen met het opzetten van een centrale eenheid op het gebied van mobiliteit (Connected Mobility Düsseldorf). Voor bedrijven heeft onze supply chain practise al vele ‘control towers’ ontworpen en geïmplementeerd.

We hebben kort een vergelijking gemaakt tussen vraag en aanbod in een stad en in een DC en hoe regie bij beide situaties voordelen kan bieden. In onze volgende blog beschrijven wij op basis van een volwassenheidsanalyse hoe steden kunnen leren van het slim gebruiken van data en data-analyse zoals dit in distributiecentra wordt gedaan.

Kan je niet wachten tot de volgende blog, of wil je met ons sparren over het afstemmen van vraag en aanbod in een distributiecentrum of stad, stuur dan een bericht naar Arjan of Door.

Capgemini Invent heeft ruime ervaring met dit soort vraagstukken en bijpassende oplossingen in zowel supply chain management als in smart mobility. Wij geloven erin dat deze twee capabilities elkaar versterken en van elkaar kunnen leren. Als jij dit ook denkt, of als je het leuk vindt mee te denken of in meer detail op deze onderwerpen in wilt gaan, stuur dan vooral een bericht!

Auteurs

Arjan Bruil – Senior Consultant Supply Chain Management Capgemini Invent	Door van der Wiel – Consultant Supply Chain Management Capgemini Invent