Bee positive

Wat zou er gebeuren als er geen bijen of andere insecten meer waren om bloemen en planten te bestuiven? De gevolgen zouden desastreus zijn. Sterker nog, de afname van bestuivers is momenteel al een wereldwijd probleem met vergaande gevolgen.

Wereldwijd zijn bijna 90% van de wilde planten en 75% van de belangrijkste gewassen op aarde afhankelijk van dierlijke bestuiving. Daarnaast hebben we een op de drie happen van ons eten te danken aan het werk van bestuivers als bijen. Simpel gezegd: als de bijen onze fruit- en groentegewassen niet meer bestuiven, dan groeien de voedselgewassen die we nodig hebben om onszelf te voeden eenvoudigweg ook niet.

In het licht van deze statistieken zijn verwilderings- en biodiversiteitsprojecten steeds belangrijker. Deze projecten vragen echter om lokale oplossingen die op de specifieke omgeving zijn afgestemd.

Technologische uitdaging

Hoe kan technologie deel uitmaken van de oplossing? Dat was de vraag die het winnende team uit Engeland zichzelf stelde voor Capgemini’s nieuwste Tech4Positive Futures Challenge. Deze wereldwijde wedstrijd moedigt medewerkers aan om hun kennis en vaardigheden in te zetten voor een positieve impact op de mens, de planeet en de maatschappij. De opdracht van de nieuwste editie van de Tech4Positive Futures Challenge bestond uit het ontwikkelen van een oplossing om onze biodiversiteit te beschermen en onze afhankelijkheid van de natuurlijke hulpbronnen te verminderen.

“We wilden mensen helpen om stedelijke gebieden opnieuw te laten verwilderen. Daarvoor bouwden we een intelligente verwilderings-tool die mensen inzicht geeft in welke plekken geschikt zijn voor verwildering en wat ze daar moeten planten”, zegt innovatieadviseur en teamlid Hardik Pithadia, werkzaam in het Applied Innovation Exchange van Capgemini (AIE) in Londen. “Want hoe weten we anders precies wat goed is voor de biodiversiteit van het betreffende gebied en hoe we de bestuiving van bloemen door bijen kunnen bevorderen?”

Ook Ben Preston, specialist op het gebied van opkomende technologieën, maakte deel uit van het winnende Tech4Positive Futures-team. “Een van de speerpunten van onze AIE is duurzaamheid”, vertelt hij. “We waren er dan ook op gebrand om een project te vinden dat niet alleen vanuit technologisch oogpunt interessant was, maar ook gericht was op duurzaamheid. Het ondersteunen van bijen voldeed perfect aan deze eis.”

Verwilderings-tool

Voor dit project sloeg het team van Capgemini de handen ineen met Pollenize, een maatschappelijke organisatie in het zuidwesten van Engeland die lokale bewoners aanmoedigt om inheemse wilde bloemen te planten die goed zijn voor bestuivers. Het resultaat was een verwilderings-tool die mensen stimuleert en helpt om de natuur in stedelijke gebieden terug te brengen.

Binnen het project staat data centraal. Met de tool kunnen mensen een QR-code op de zakjes met wildebloemenzaad van Pollenize scannen. Deze QR-code leidt naar een website waar ze informatie kunnen uploaden over de plek waar de zaadjes zijn gezaaid.

“We zijn aan het kijken hoe we mensen kunnen voorzien van gelokaliseerde data die hun gedrag verandert. En hoe we die verandering vervolgens op een speelse manier door middel van gamification kunnen opschalen”, aldus Ben.

Inzicht in het gedrag van bijen

Daarnaast is er echter nóg een reeks gegevens die essentieel zijn voor het project en dat zijn de gegevens van de bijen zelf.

“We maken gebruik van data om meer inzicht te krijgen in het gedrag van bijen”, aldus Ben, “en dan met name in wat we kunnen leren van de ‘kwispeldans’, een bijendans die ze doen wanneer ze met het verzamelde stuifmeel terugkomen in hun bijenkorf.

“De kwispeldans is een dans waarmee bijen communiceren. Door al vliegend een achtvorm te maken en zich in een bepaalde richting te bewegen praten ze met andere bijen. Wanneer we deze kwispeldans binnen een actieve kolonie met behulp van technologie kunnen ontcijferen, dan kunnen we daar informatie uit halen over waar de bijen hun stuifmeel vandaan halen.”

“Hoeveel keer vliegen de bijen dagelijks in en uit bijvoorbeeld? Hoe ver gaan ze? Worden ze geïnstrueerd om naar een bepaalde plek te gaan? Wanneer data van de bijenkorven daar inzicht in bieden, kunnen we in kaart brengen hoe de bijen in de plaatselijke omgeving navigeren en hoe ze ervan gebruikmaken.”

“Deze kennis kunnen we vervolgens inzetten voor het verwilderen van stadsdelen, omdat we mensen dan kunnen informeren waar ze de wilde bloemen moeten zaaien. Waar we op hopen is dat de EHive-tool helpt om een actieve en betrokken community tot stand te brengen die zich inzet voor verwildering. Onze betrouwbare data helpt hen daarbij.”

Bijdragen aan een duurzame toekomst

Volgens Hardik sluit de samenwerking van het team met Pollenize in het kader van de Tech4Positive Futures Challenge perfect aan op de algehele activiteiten waar Capgemini wekelijks bij betrokken is.

“Ik werk dagelijks aan projecten voor grote ondernemingen, waaronder drinkwaterbedrijven en energiemaatschappijen, die zich tegenwoordig allemaal bezighouden met duurzaamheid en biodiversiteit. Zij zijn op zoek naar projecten en oplossingen die op een positieve manier bijdragen aan hun doelen en maatregelen op het gebied van duurzaamheid.”

“Uiteraard geeft het enorm veel voldoening om aan zoiets belangrijks te werken. Maar ook carrièretechnisch is het van belang. De noodzaak om technologieën ten goede te kunnen inzetten wordt namelijk steeds groter. Om belangrijke vraagstukken op te lossen. En om de bewustwording te vergroten van hoe technologie ons kan helpen om de toekomst die we met z’n allen willen, vorm te geven. Dit soort projecten maakt duidelijk hoe we dat voor elkaar kunnen krijgen.” Voor Hardik en Ben is de onderliggende waarde van het project de mogelijkheid om de verwilderings-tool op grotere schaal te kunnen uitrollen. Het ontcijferen van de geheimzinnige dans van een bij, en weten waar een piepklein zaadje op een plaatselijk lapje grond gezaaid moet worden, zijn geen inzichten die enkel van invloed zijn op de biodiversiteit in een kleine uithoek van Zuidwest-Engeland. Deze inzichten kunnen wereldwijd impact maken.