Smart city vraagt om slimme regie

En de stad staat nooit stil. De verlichting gaat aan en uit en wordt waar nodig gerepareerd. Inwoners zetten hun afval buiten – of gooien het op straat – waarna het wordt opgehaald. Mensen wandelen, fietsen en rijden van a naar b en weer terug. Pakketten worden bezorgd bij bedrijven en bewoners en bouwplaatsen worden voorzien van materiaal.

De lokale overheid beweegt zich daarbinnen in verschillende hoedanigheden. Ze is er verantwoordelijk voor dat alles werkt, dat alles netjes blijft en dat iedereen zich ongestoord binnen de stad kan bewegen. Ze komt in actie als iemand in overtreding is, of als er een ongeluk gebeurt. Veel zaken worden overgelaten aan derden: het wegennet onderhouden, die verlichting controleren en repareren, het vuilnis ophalen, enzovoort.

Zoals hierboven geschetst was het lange tijd en is het op de meeste plekken nog steeds. Maar zou het niet prettig zijn als je de regie hebt, ook over zaken die derden oppakken? Als je pro-actief om kan gaan met wat er in der stad gebeurt en niet pas reactief hoeft in te grijpen – als het al mis is gegaan?

Veel van de informatie die je daarvoor nodig hebt is in principe beschikbaar. Er hangen veel meer camera’s en microfoons dan vroeger. Sensoren houden de luchtkwaliteit in de gaten. Tellers houden het volume van het verkeer bij. Zendmasten weten precies hoeveel mensen er op welk moment in waar in de stad zijn en herkennen zelfs hoe ze zich bewegen: lopend, met de fiets, met de bus, met de auto. Camerawagens die verkeersovertredingen registreren, kunnen veel meer vastleggen dan dat alleen.

Dit schept allerlei mogelijkheden. Staan er bijvoorbeeld containers in beeld, of steigers, in het fotomateriaal dat camerawagens leveren? Die informatie kun je dan weer koppelen aan andere bronnen. Zijn die steigers wel vergund? En als ze er staan met een container, wordt er waarschijnlijk gesloopt: is er wel een sloopvergunning?

Als burgers een foto sturen via de app, dan gaat er een geo-tag mee. Stel, de melding gaat over een opbreking, over straatvuil, of over illegale containers; dan kan het de moeite waard zijn de melding te vergelijken met andere recente meldingen. Zo kun je controleren of in dat gebied bv vaker vuilnis wordt gedumpt .  De hoeveelheid meldingen van hetzelfde probleem geeft aan of mensen daar veel of weinig overlast van ervaren.

Probleem is alleen dat al die data vaak zit opgesloten in de afdelingssilo’s van de gemeente en alle beschikbare data niet of niet goed wordt verwerkt. De silo van de afvalverwerking, van de verkeersregeling, van de vergunningverlening, van de politie, enzovoort. Er is, kortom, heel veel data voorhanden waaruit je inzichten kunt ontlenen; de kunst is het allemaal bij elkaar te brengen.

Het is een goed idee om dat te doen op een centrale, silo-overstijgende plek: het command center. Daar komen alle incidenten en meldingen binnen en kun je er vanuit het totaaloverzicht dat je hebt gecreëerd snel en adequaat op reageren. Na verloop van tijd kun je zelfs algoritmes inzetten, die op basis van een steeds grotere rijkdom aan data kunnen voorspellen hoe de stad feitelijk werkt en zal reageren als er iets gebeurt. Op basis daarvan kun je dan weer je interventies en beleid aanpassen, zodat je incidenten kunt voorkomen en zelfs gedrag van de inwoners kunt beïnvloeden. Een command center geeft je veel meer zicht op wat er in de stad gebeurt. Je kunt sneller reageren, maar ook ‘pro-acteren’. Uiteraard moet wel rekening gehouden worden met belangrijke zaken als privacy, (cyber)veiligheid en ethische afwegingen. Niet alles wat mogelijk is moet je ook willen.

Als je bijvoorbeeld sensorinformatie krijgt waaruit blijkt dat ondergrondse vuilnisbakken vol zijn, dan kun je meteen actie ondernemen en ze laten legen. Als gevolg daarvan zullen minder mensen hun vuilnis naast een volle container zetten. Het gevolg: een schonere leefomgeving en minder klachten, waarmee je weer capaciteit vrijmaakt bij medewerkers, die zich dan op andere zaken kunnen richten.

Onze maatschappij rust grosso modo op vier pijlers: een hoge kwaliteit van leven, economische ruimte, een lage ecologische footprint en resilience in geval van rampen of aanslagen of andere grote problemen. Een command center brengt de realisatie van die -soms tegenstrijdige- doelen dichterbij, door al de verworvenheden van de smart city samen te ballen en effectieve regie mogelijk te maken. In een volgende blog ga ik dieper in op een toepassing hiervan – smart mobility – en bespreek ik de privacy-vraagstukken.