Vier uitdagingen voor CIO’s in het digitale tijdperk

Capgemini’s IT trendstudie (2018) laat zien dat voor 72% van alle CIO’s digitalisering bovenaan de agenda staat. Bovendien is de ontwikkeling van nieuwe, innovatieve IT-producten en-diensten (33%), de toenemende focus op specifieke klantwensen (31%) en de oriëntatie van de IT-organisatie naar een hogere mate van wendbaarheid en flexibiliteit (31%) belangrijk. Hoewel het belang van klassieke onderwerpen zoals het verhogen van de efficiëntie en gegevensbeveiliging enigszins zijn gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar, blijven deze zeer relevant met beide een score van 30%.

CIO’s en top IT-managers zijn grotendeels verantwoordelijk als het gaat om de digitalisering van het bedrijf. Zij hebben de taak om IT dusdanig te positioneren dat zij digitalisering in het bedrijf constant aanmoedigen.

In dit spanningsveld tussen digitale uitdagingen enerzijds en voortdurende efficientie verbetering anderzijds, zijn er vier grote uitdagingen voor CIO’s in het digitale tijdperk.

Sterk toenemende vraag vanuit de business

De eerste uitdaging is de scherpe toename in de vraag vanuit de business. De toenemende vraag van de departementen manifesteert zich in twee dimensies: tijd en complexiteit. Tegenwoordig is de time-to-market bedrijfskritisch vanwege de noodzaak om te moeten reageren op steeds veranderende marktomstandigheden. IT Agility speelt een steeds belangrijkere rol door de drastisch verkorte cycli waarin oplossingen geïntegreerd moeten worden in het IT-landschap. 50% van de bedrijven die we hebben geïnterviewd streven ernaar om ten minste één keer per maand een nieuwe release vrij te geven. Echter, vanaf vandaag zijn Agile methoden in software ontwikkeling en project management slechts bij ongeveer één op vier bedrijven gerealiseerd.

Naast tijd als kriteke dimensie, is complexiteit de andere belangrijke dimensie. De steeds maar toenemende technologische penetratie en automatisering (“digital ubiqity”) en de constant toenemende vraag naar individuele klantoplossingen resulteren in een grote druk op IT. Om deze druk het hoofd te bieden, is een volledig nieuw, schaalbaar IT operating model vereist. Dit operating model bestaat uit agile methoden, automatisering van development en operations, en een nieuw model van samenwerking met externe partners.

Bestuurders van digitale transformatie

Geen digitalisering zonder een digitale IT! Het is de belangrijkste drijfveer voor de implementatie van digitale oplossingen en diensten. Daarom is, volgens onze IT-trend studie 2018, 72% van alle CIO’s nu belast met de verantwoordelijkheid voor voortdurende digitalisering. Vanuit ons oogpunt moet IT in staat zijn drie vormen aan te nemen: driver binnen het innovatieproces, proactieve business partner en geïndustrialiseerde IT-dienstverlener, die kosteneffectieve, schaalbare diensten levert. Voorbeelden hiervan zijn de baanbrekende innovatie van nieuwe, op technologie gebaseerde producten of diensten (bijvoorbeeld het gebruik van chatbots in de klantenservice en AI-based beoordelingsprocessen), differentiatie door het op een agile wijze in kaart brengen van nieuwe marktvereisten in CRM of Cloud-based implementatie van veilige en schaalbare oplossingen voor back-end processen. Elk van de drie modellen brengt geheel nieuwe eisen met zich mee. De eendimensionale paradigma’s zoals “plan/ build/ run” (versus “innoveren/ ontwerpen/ transformeren”) of “vraag/ aanbod” (versus “co-locatie”) voldoen niet meer aan de vereisten van de noodzakelijke digitale transformatie.

Disruptieve competentiewijzigingen

De snelle technologische veranderingen zorgen voor veranderende en volledig nieuwe eisen profielen wanneer het gaat over de competenties van medewerkers. De trend is sterk gericht op digitale en wendbare vaardigheden, zoals data-analyse, machine learning, Scrum, UX design of Design thinking. Klassieke IT-infrastructuur taken worden grotendeels geautomatiseerd of uitbesteed via Cloud Services.

Het definiëren van competentieprofielen is echter slechts de eerste stap. De dynamische ontwikkeling nieuwe technologieën vereist volledig nieuwe benaderingen voor de ontwikkeling van vaardigheden onder de werknemers. Deze moeten werknemer-gedreven en nauw geïntegreerd in het dagelijks werk en omvatten zelflerende componenten.

In een competatieve arbeidsmarkt is het belangrijk om de aantrekkelijkheid van het eigen bedrijf ten opzichte van de concurrentie te showen, samen met het bieden van aantrekkelijke werkomstandigheden voor millennials, generaties Y en Z, evenals technologie-experts (bijv. toegewijde loopbaanmodellen). Nieuwe wervingsformats, zoals hackathons en “Young Professional” Events, zijn nodig om op te vallen op de arbeidsmarkt en de zichtbaarheid te vergroten.

Om de beoogde doelgroepen te bereiken, zijn veranderingen in de cultuur en werkwijze van het bedrijf noodzakelijk. De trend is het creëren van een platte organizatie met zo min mogelijk hiërarchie, het opzetten van een cultuur waar fouten maken wordt aangemoedigd, het bevorderen van interdisciplinaire samenwerking in plaats van traditionele afdelingsgrenzen en het creëren van aantrekkelijke open werkomgevingen. Mogelijke benaderingen omvatten het opzetten van organisatiebrede uitwisselingsprogramma’s of het implementeren van gerichte empowerment maatregelen voor “Intrapreneurship” (Ondernemerschap binnen de onderneming). Dergelijke maatregelen kunnen nieuwe perspectieven creëren op de werktevredenheid en de motivatie van werknemers vergroten.

Continue kostendruk

Ondanks de hoge eisen, staan CIO’s nog steeds onder een sterke kostendruk. Volgens onze studie kijken meer dan de helft van alle CIO’s naar stagnerende of zelfs dalende IT-budgetten. De noodzakelijke middelen om concurrerender en efficiëntere bestuurders te zijn door middel van procesautomatisering, digitalisering en innovatie moeten zo veel mogelijk worden gerealiseerd door middel van IT-kostenefficiëntie zelf. Hiervoor is het van essentieel belang om transparantie te creëren over IT-kosten en IT-waardecreatie (bijv. waarde toevoegen door proces digitalisering). Digitale IT-organisaties vergroten voortdurend het “grow-and-transform”-aandeel van IT-uitgaven in vergelijking met de noodzakelijke “keeping-the-lights-on” budgetten bij IT-operaties.

Conclusie

De huidige uitdagingen voor CIO’s vereisen een herpositionering van IT binnen de organisatie. In alle deelgebieden binnen IT moeten nieuwe vaardigheden worden ontwikkeld om te fungeren als een motor voor innovatie en digitalisering en tegelijkertijd kostenefficiëntie te realizeren. De impact betreft een visie op IT, een nieuw operating model, een organisatie in lijn met de visie, aangepaste open cultuur en ondersteunende architectuur. Deze veranderingen in IT-vaardigheden zijn essentieel voor ieder bedrijf om als geheel de digitale transformatie te realiseren en voordelen te behalen ten opzichte van de concurrentie. IT moet zich dus op veel gebieden opnieuw uitvinden om de organisatie in staat te stellen een succesvolle digitale transformatie door te maken.

Met veel dank aan Felix Middendorf voor zijn bijdrage aan het schrijven van dit blog.

Maarten Mees ten Oever is Senior Business Management Consultant bij Capgemini Invent